มังกรแมกกานีสตัวน้อย

มาเรีย ดี อายุ 7 เดือน ชายหาดเมืองมิร่า ประเทศโปรตุเกส

วันเกิดขวบปีแรกของมาเรีย ดีใกล้เข้ามาทุกที และแค่หนึ่งสัปดาห์ก่อนถึงกำหนดวันเดินทางของเรา ตลอดช่วงการตั้งครรภ์ฉันโชคดีมากที่ทุกอย่างผ่านไปได้ด้วยดี มีเพียงแค่คลื่นไส้ตอนเช้าช่วงสั้นๆ เป็นหวัดหนึ่งครั้ง คลอดตรงตามวันกำหนดและใช้เวลาคลอดไม่นาน พอมาเรีย ดีเริ่มโตขึ้นมาหน่อย เราไปเยี่ยมโรงพยาบาลเพียงแค่ครั้งเดียวที่เธอมีอาการท้องผูก แต่อาจจะเป็นเพราะเธอได้เชื้อแม่มาก็ได้ จนถึงปัจจุบันเธอสุขภาพร่างกายแข็งแรงดี และเราหวังว่าเธอจะมีสุขภาพแข็งแรงมากและสนุกกับสิ่งแวดล้อมใหม่ๆ รอบตัวเธอ

รูปตอนท้องตั้งแต่เริ่มต้นจนมาเรีย ดี ลืมตาดูโลก

ฉันปฏิเสธไม่ได้ว่าฉันกังวลเกี่ยวกับมาเรียน้อยในระหว่างการเดินทางล่องเรือรอบโลกของเรา หลายครอบครัวที่มีประสบการณ์มาก่อนถูกกล่าวหาว่าเป็นคนขาดความรับผิดชอบ ที่ให้ลูกตัวเองอยู่ในสภาพแวดล้อมนั้น แต่เชื่อฉันเถอะว่าพวกเขาเหล่านั้นรวมถึงฉันเอง เราไม่ได้เป็นอย่างที่พวกคุณกล่าวหา หรือคิดว่าเราไม่มีความรับผิดชอบ ไม่ห่วงลูก หรือละเลยหน้าที่ ไม่มีพ่อแม่คนไหนที่อยากจะทรมาณหรืออยากเห็นลูกของตัวเองลำบาก เราทั้งหมดอยากให้สิ่งที่ดีที่สุดแก่ลูกของเรา เพียงแต่เรามีวิถีชีวิตและสิ่งแวดล้อมที่แตกต่างกัน แตกต่างจากที่พวกคนส่วนใหญ่เรียกว่า "ปกติ" สิ่งหนึ่งที่ฉันคำนึงมากในบรรดาหลายสิ่งคือประเด็นเรื่องของภาษา ภาษาแม่ของฌูเอาคือภาษาโปรตุเกส ของฉันคือภาษาไทย แต่ภาษาที่เราใช้สื่อสารกันหลักๆ แล้วคือภาษาอังกฤษและอาจจะมีภาษาฝรั่งเศสบ้างบางครั้ง แต่สถานที่ที่มาเรีย ดีเกิดคือภาษาจีนกวางตุ้ง! 

ประชากรมาเก๊าประกอบไปด้วย ชาวโปรตุเกส ชาวจีน และชาวแมกกานีส (Macanese) รวมทั้งเชื้อชาติอื่นๆ ชาวแมกกานีส คือ ชาวพื้นเมืองที่มีถิ่นฐานในมาเก๊าตั้งแต่ศตวรรษที่ 16 ซึ่งหลักๆ แล้วเป็นผู้ที่มีบรรพบุรุษเชื้อสายโปรตุเกส ชาวแมกกานีสมีภาษาท้องถิ่นเป็นของคนเอง เรียกว่า ภาษาปาทัว (Patuá) เป็นภาษาที่มีพิ้นฐานมาจากภาษาโปรตุเกส และเป็นภาษาที่กำลังสูญหายไป (เมื่อวันที่ 20 กุมภาพันธ์ ปี 2009 องค์การ UNESCO ได้ระบุให้ภาษาปาทัวเป็นภาษาเข้าข่ายวิกฤต) มีชาวแมกกานีสเพียงแค่ 50 คนเท่านั้นที่สามารถพูดภาษาปาทัวได้ ตามสถิติเมื่อปี 2000 อย่างไรก็ตาม ชาวแมกกานีส คือ บุคคลที่มีบรรพบุรุษเชื้อสายโปรตุเกสและเกิดในมาเก๊า สำหรับชาวจีนท้องถิ่นที่เกิดในมาเก๊า เราไม่ถือว่าเป็นชาวแมกกานีส แต่จะเรียกว่าชาวจีนจากมาเก๊า ชาวแมกกานีสไม่สามารถพูดภาษาปาทัวได้ทุกคน เพราะอย่างที่ฉันได้กล่าวไปแล้วข้างต้นว่า ภาษานี้ใกล้ที่จะสูญหายและผู้ที่มีความสามารถในการใช้ภาษา ปาทัวมีเพียง 10% ของจำนวนประชากรชาวแมกกานีสทั้งหมด

มังกรน้อยล่องเรือใบกับพ่อ และมีธงชาติมาเก๊าอยู่ด้านหลัง 

บางครั้งฉันรู้สึกเสียดายที่เห็นชาวแมกกานีสไม่สามารถพูดภาษาโปรตุเกสได้ อย่างที่ได้กล่าวไปแล้วว่าชาวแมกกานีสคือผู้ที่มีบรรพบุรุษเชื้อสายโปรตุเกสและเกิดในมาเก๊า พ่อแม่ชาวแมกกานีสส่วนใหญ่เน้นการศึกษาให้ลูกหลานของตัวเองเรียนภาษาอังกฤษเพราะถือว่าเป็นภาษานานาชาติ และมักที่จะใช้ภาษาจีนกวางตุ้งกันเพราะเป็นภาษาราชการของมาเก๊า เลยไม่ได้ให้ความสำคัญกับภาษาของบรรพบุรุษอย่างภาษาโปรตุเกสเท่าไหร่นัก 

ครอบครัวเราวางแผนว่าจะรับมือกับทักษะภาษาของมาเรีย ดีตั้งแต่ก่อนที่เราจะมีมังกรน้อยออกมาลืมตาดูโลก และเป็นสิ่งที่เราวิตกมากสิ่งหนึ่ง พ่อแม่ของฌูเอาพูดภาษาโปรตุเกสและฝรั่งเศส และเป็นเหตุผลให้ฉันต้องไปเรียนภาษาโปรตุเกสก่อนที่จะได้พบพ่อแม่ของฌูเอาเป็นครั้งแรกเพราะอย่างน้อยเราควรที่จะสามารถสื่อสารประโยคเบื้องต้นซึ่งกันและกันได้ แม่ของฉันพูดได้แต่ภาษาไทย ไม่ยากเลยที่จะนึกภาพตามว่าฉันกับฌูเอาต้องเป็นล่ามเต็มเวลาให้แก่ครอบครัวของเรา อย่างน้อยมาเรีย ดีควรจะสามารถพูดภาษาโปรตุเกสกับปู่และย่า ภาษาไทยกับยาย และภาษาอังกฤษกับพ่อและแม่ได้ ฉันยังมองโลกในแง่ดีและมีความหวังว่าไม่มีอะไรที่เป็นไปไม่ได้ ฉันรู้สึกประหลาดใจมากที่เห็นหลานสาวของฌูเอาที่สามารถพูดภาษาโปรตุเกส ฝรั่งเศส อังกฤษ ลักซัมเบิร์ก เยอรมัน และอิตาเลี่ยนได้คล่อง

ประสบการณ์บนเรือของมาเรีย ดี

สิ่งที่เราคอยปฏิบัติให้ชินอยู่เสมอเวลาที่เราอยู่ที่บ้าน คือ ฌูเอาพูดภาษาโปรตุเกส ฉันพูดภาษาไทย และเวลาที่เราทั้งสองคนอยู่พร้อมกันเราจะใช้ภาษาอังกฤษพูดคุยกับมาเรีย ดี สำหรับภาษาอื่นๆ เช่น ภาษาฝรั่งเศส ภาษาจีนกวางตุ้ง หรือภาษาจีนกลาง เราทั้งสองมีความเห็นเหมือนกันว่าหากมาเรีย ดีอยากเรียนรู้ต่อมาภายหลังจากที่โตแล้ว เราค่อยหาเวลาและสนับสนุนความสนใจของเธออีกที สิ่งที่ยากสำหรับฉันคือ การเลิกพูดภาษาอังกฤษด้วยสำเนียงภาษาไทยกับมาเรีย ดี

ฉันเองมักที่จะวิตกและวางแผนอนาคตให้แก่ลูกน้อย แต่ฌูเอามักจะเตือนสติฉันอยู่เสมอว่าไม่ควรกังวลมากเกินไป หรือวางแผนอนาคตล่วงหน้านานมากเกินไป อย่างน้อยก็วางแผนล่วงหน้าแค่หนึ่งปีกำลังดี ฉันตระหนักดีว่ารากฐานของเด็กคือสิ่งที่สำคัญที่สุดในการเลี้ยงให้ลูกของเราเติบโตขึ้นเป็นผู้ใหญ่ที่ดี หลักต่างๆ ต่อไปนีคือสิ่งที่เราพยายามปฎิบัติตาม

- อาหารสำหรับรับประทาน ไม่ได้มีไว้เล่น

- เราจะไม่เลี้ยงดูมาเรีย ดี เพื่อเติมเต็มความฝัน หรือทำในสิ่งที่เราไม่มีในช่วงที่เราเป็นเด็ก

- ไม่ว่าเราจะไปที่ไหน เราจะไปกันแบบครอบครัว เพราะครอบครัวคือครอบครัว ไม่ได้หมายถึงคนสองคนอีกต่อไป 

- เราเชื่อว่าสิ่งที่เป็นนิสัยหรือบุคคลิกของเธอเมื่อเธอกลายเป็นผู้ใหญ่ ขึ้นอยู่กับวิธีในการให้การศึกษาและอมรมเธอ

- ครอบครัวเราเป็นครอบครัวผสมระหว่างศาสนาพุทธและคาทอลิค เราจะให้เธอเป็นผู้เลือกศาสนาของเธอเองเมื่อตอนโต เราะเราเชื่อว่าทุกศาสนาสอนให้เราเป็นคนดี 

เรายังไม่สามารถบอกได้ว่าสิ่งนี้เป็นสิ่งที่ดีที่สุดที่เราสามารถเลี้ยงดูอบรมมาเรีย ดีในขั้นแรกอย่างที่หลายครอบครัวผู้ที่เคยมีประสบการณ์มาแล้วบอกไว้ทุกครอบครัว แต่เรามั่นใจว่ามาเรีย ดีจะมีโอกาสที่จะอยู่ในสิ่งแวดล้อมที่ดีแตกต่างออกไป เป็นสิ่งแวดล้อมที่บริสุทธิ์ ซึ่งเรายังคงหวังว่ามันจะช่วยหล่อหลอมให้เธอกลายเป็นเด็กที่มีร่างกายแข็งแรงและจิตใจที่ดี

เจ้าหญิงของแม่และโนแอลขณะแล่นเรือใบ

สุขสันต์วันสบายๆ ที่ชายหาด

Posted in: การเตรียมตัว, ชาวแมกกานีส, ภาษาปาทัว, ล่องเรือรอบโลก, เลี้ยงลูก, สามภาษา